Ik hou van jou, ik onthou van jou, ik rouw van jou

Zorg

Tot haar tiende jaar was ze kerngezond, daarna ging ze wat meer zorg vragen. Ze kreeg vaker oorontsteking, er moesten wat tanden getrokken worden en ze moest andere voeding voor haar darmen en huid.

Sowieso kwam nu de hele verzorging vooral op Hans en mij terecht, omdat de kinderen niet meer thuis woonden.

In vakanties konden we Jet altijd onderbrengen, maar ook dat werd door drukke werkzaamheden op den duur wat lastiger. 

We pasten ons leven steeds meer aan.

Ik fietste in mijn pauze snel naar huis om haar even uit te laten en als we ergens waren zonder haar, telde ik de uren die ze alleen zat.

Tijdens coronatijd waren we natuurlijk altijd bij haar en dat vond ze heerlijk.

Toen ik eind 2020 een burn-out kreeg, ging het met Jet ook niet zo goed. Ze verloor haar vacht en kreeg eczeem. Ook was ze pieperig en zat ze duidelijk niet lekker in haar vel.

(Ik schreef hierover ook in mijn eerste boek  ' De kleuren uit mijn hoofd')

Jet knapte weer op toen het met mij beter ging en vond het niet erg dat ik ontslag nam en een webshop startte.

Altijd was ik thuis, altijd was zij om mij heen.

Ouder

Jet werd steeds ouder.

Niet alleen in jaren, maar ook lichamelijk en geestelijk.

Ze kon haar plas niet meer heel lang ophouden en daarom legden we puppymatjes voor haar weg. In de nacht en als we weg gingen.

Zelfs als ik boven aan het werk was, deed ik dat. Want we hadden het idee dat ze ook uit nijd soms een plas deed.

"Jullie mij alleen laten? Ik zal je leren....!"

Ook onze vakanties pasten we aan haar aan.

Jet ging voortaan mee in de camper en we konden met haar nooit op een terras gaan zitten of uit eten gaan (ze werd daar heel onrustig van) en grote stukken wandelen lukte ook niet meer.

Daarom kochten we een fietsmandje (wij! een fietsmandje!...) om zo toch nog enigszins wat van de omgeving te kunnen zien.

We zochten plekjes onder bomen om haar te beschermen tegen de hitte.

Een van ons deed boodschappen, de ander bleef bij Jet.  Wijnproeverijtjes zaten er niet meer in. Een van ons kocht snel wat flessen wijn.

Jet was er immers bij.

Dat kwam allemaal wel weer als ze er niet meer zou zijn.

Met liefde hebben we het voor haar over gehad en eerlijk is eerlijk, de vakanties waren ontzettend leuk.

Dat kleine hondje in de buscamper, waar ze wonderbaarlijk rustig in was. Ze voelde zich thuis en vond het alleen maar gezellig om 24 uur per dag samen te zijn.

Als we haar reisbench uit de achterklep haalden om weer een paar honderd km verder te rijden, kon ze niet wachten om er weer in te mogen.

Laatste fase

Jet werd onrustiger en kreeg steeds meer verlatingsangst. Zelfs 's ochtends vroeg stond ze hard te blaffen om ons uit bed te trommelen.

Als ik boven de was ging ophangen, hoorde ik haar blaffen en piepen.

Ik liet haar dan ook niet heel veel meer alleen. Je zit nu eenmaal niet rustig te schilderen met de gedachte aan een zielig hondje beneden.

Ze kon mee naar boven, hoor!

Maar ook daar had ze geen rust meer voor. Ze liep dan rondjes door mijn werkkamer en stond te piepen bij de deur.

De enige keer dat ze écht rust had, was 's avonds op de bank, tussen ons in.

Dan lag ze hard te snurken.

Hoewel het de laatste tijd steeds vaker voorkwam dat ze ook daar onrustig was. Van de bank wilde en er weer op. En dat 5 keer achter elkaar.

Ze stond voor de verkeerde deur om naar buiten te gaan en het viel me op dat ze haar staartje heel vaak tussen haar poten had.

Ze deed haar behoefte vaak in de tuin, omdat ze tijdens een rondje door de wijk door haar pootjes zakte als we ietsje te ver liepen.

Ook stond ze regelmatig wat benauwd te hoesten.

Ik wist dat we de knoop moesten doorhakken, maar steeds als ze ons dan blij begroette als we binnenkwamen en ze nog een vreugderondje door de tuin rende, dacht ik; 'het valt toch nog mee'....

Want wat is zo'n besluit moeilijk!

Ik hoopte dat ik haar een keer zou vinden in haar mandje, maar natuurlijk gebeurde dat niet.

De beslissing was ook makkelijker geweest als de dierenarts een tumor had ontdekt en we geen keuze hadden.

Maar een hondje laten inslapen door ouderdom? Dat stel je zo lang mogelijk uit.

Té lang, denk ik nu zelfs.

Want het gedrag van Jet, dat treurige staartje,....dat was eigenlijk meer dan genoeg.

Als baasje moet je de verantwoording nemen over je huisdier...hoe moeilijk dat ook soms is.

Emotionele dagen

Het feit dat we 2 weken geleden de knoop doorhakten, zorgde voor een knoop in mijn maag.

Op woensdagavond 24 april maakten we een afspraak voor donderdagmiddag 2 mei. Uit praktische overwegingen zo lang vooruit (werk, oppassen, geen plek bij de dierenarts.)

Op donderdagochtend 25 april had ik hier al spijt van.

Hoe kon ik nou een week lang naar dat koppie kijken, terwijl ik wist wat er ging gebeuren en zij onwetend haar gangetje ging?

Achteraf was het misschien wel heel goed voor de verwerking. 

Maar het waren slopende dagen.... Dagen met hoofd- en buikpijn, misselijkheid en een brok in mijn keel.

Ik heb heel veel tranen vergoten. Ook de dochters en kleindochter kwamen die laatste week afscheid nemen, iets dat ik heel emotioneel vond en wat me erg raakte.

De laatste anderhalve dag was ik alleen met haar. 

Ik heb ongelooflijk veel gekroeld en ben niet van de bank afgeweest. Een hele serie op Netflix gekeken omdat ik haar deze dagen niet meer alleen wilde laten.

Ze was dan ook heel rustig en sliep veel. Geen reden voor onrust en verlatingsangst.

Mijn hoofd stond niet stil: steeds die gedachte dat alles voor het laatst was.

Ik heb in haar vacht gehuild, en hardop tegen haar gesproken.

Verteld wat ze voor me betekende, waar ik spijt van had en waar ik dankbaar voor was.

Gevraagd of ze dichtbij me wilde blijven en me zou opwachten als het over heel veel jaar mijn tijd is om te gaan.

Hoewel dit natuurlijk een monoloog was, gaf het me wat lucht.

Ik hoorde deze dagen de zin:

Op de rand van leven en dood, stroomt de liefde sneller

en besefte dat dit zó waar is.

Het einde

En toen was daar de onmenselijke gang naar de dierenarts. Donderdagmiddag 2 mei om 15.15u.

Het riempje aandoen bij een opgewonden Jet, de rit in de auto met steeds het besef: Jij weet niet wat we gaan doen.

Uit de auto, nog wat snuffelen in het gras......voor het laatst....

Over de stoep naar de deur van de kliniek, ....voor het laatst buiten....

De dierenarts heeft ons ontzettend begripvol en liefdevol begeleid.

Ook zij vond het een goede keuze en vermoedde een zwak hartje.

Ik ben met Jet op de grond gaan zitten en ze is in mijn armen ingeslapen. Toen ik haar daarna op de tafel legde, dacht ik een soort glimlach te zien. Maar dat kan ook gedachte zijn....

Rouw

En nu is het stil in huis.

Meteen hebben we alle spulletjes van Jet opgeruimd en het een en ander veranderd ..

De aanblik van een lege mand, lege voederbakken en haar opstapje om op de bank te stappen, kon ik niet aan.

De pijn en het verdriet hebben me zó verrast!

We riepen al jaren: ' misschien is dit het laatste jaar wel'. Maar zoiets zeg je zonder veel gevoel.

Het heeft me verrast dat deze rauwe rouw niet veel anders voelt dan bij het overlijden van een menselijk familielid.

Het verschil is alleen dat je dit ook lijfelijk in huis mist. Ze had altijd zorg nodig, ze was altijd om me heen. 

De geluidjes zijn weg, het warme lijfje tegen me aan is weg, de trippelende schaduw is weg.

Er zal nooit meer iemand zijn die zó onbevangen en onbaatzuchtig enthousiast is als ik 5 minuten ben weggeweest.

Ik heb wat haartjes afgeknipt , net voor haar overlijden.

Als ik het potje opendoe, ruik ik haar nog.

Een geur die andere mensen ongetwijfeld vinden stinken, maar wel de geur van óns Jetje

steun

Wat een liefde heb ik al gekregen.

Mooie gesprekken, lieve kaartjes, (zelfs een van de dierenkliniek) een bosje bloemen, appjes en knuffels.

De begrijpende reacties op social media.....alles helpt!

Mijn lieve vriendinnetje stond de volgende dag al voor de deur met het boek van Antoinnette Scheulderman: 'Dan neem je toch gewoon een nieuwe'

In dit boek staan allerlei interviews met bekende mensen die genieten van een huisdier, maar ook die er een of meerdere verloren zijn en hoe ze dat verlies hebben beleefd.

Een feest van herkenning en zoveel troost.

Antoinnette zelf had ook een ruwharige dwergteckel die ze onverwacht moest laten inslapen.

Het beestje leek precies op Jet, en is....wat een toeval...in hetzelfde jaar geboren.

Nóg toevalliger is dat ze op de achtste verjaardag van Jet is overleden, het beestje werd dus maar 8 jaar.

Wat een geluk hebben wij dan gehad.

Dankbaar

Er komt deze week nog weinig uit mijn handen.

Het is wachten op een bericht van het crematorium dat we de as mogen ophalen. Dat zal iets meer rust geven, want nu denk ik steeds ; " waar ligt ze nu?" Ze is nu geen moment uit mijn gedachten.

De rouw hakt er in! Mijn haar zit niet en ik heb wallen onder mijn ogen. En ik kan geen hondenbaasje met hond op televisie of op straat zien zonder te denken; ' poe, jij komt hier nog voor te staan!'

Natuurlijk weet ik heel goed dat er ook veel voordelen zijn.

Bijvoorbeeld dat ik deze blog boven typ, zonder schuldgevoel door een eenzaam hondje beneden...

We hoeven niet meer eerder naar huis voor Jet en onze vakantie straks zal weer heel anders zijn. 

Over een tijdje ga ik bewust van deze voordelen  genieten. Maar eerst neem ik de tijd om te wennen, te missen en te rouwen.

En met veel dankbaarheid terug te denken aan ons kleine mormeltje.